“De waardering voor de zorg is ver beneden de maat. Veel mensen verlaten daarom de sector – 40 procent van de nieuwe medewerkers vertrekt binnen twee jaar alweer. Laten we eens beginnen met de financiële waardering; salaris is toch de eerste erkenning voor je werk. Verpleegkundig en verzorgend personeel verdient 9 procent minder dan de BV Nederland. Dat kan oplopen tot 20 procent; dat is extreem veel. Daarnaast is er veel uitstroom omdat mensen het werk te zwaar vinden, door psychische druk, te weinig zeggenschap, onvoldoende werk-privébalans en gebrek aan carrièreperspectief.

Veel taken horen niet bij de verpleegkundigen en verzorgenden. Bureaucratie en administratieve lasten bepalen tot wel 40 procent van de werkzaamheden. Dat is frustrerend. Daarvoor hebben ze dit beroep niet gekozen. Daar is direct winst te behalen. Veel zaken, ook schoonmaak-ondersteunende taken, zou je bij ze moeten weghalen. Tegelijkertijd moeten we niet doorslaan naar de andere kant. Het is heel actueel dat iemand bijvoorbeeld op de IC nog maar één taak heeft. Dan lopen mensen ook weg.

Draagvlak is belangrijk. Mijn pleidooi is: betrek de professionals bij de oplossingen. Luister goed naar wat verpleegkundigen en verzorgenden nodig hebben. Technologie kan een bijdrage leveren, maar ze moeten ervaren dat het ze helpt om het werk beter en sneller te doen. Van bovenaf iets opleggen, duwen, trekken en protocollen – dat werkt niet. Ik heb het zelf ook meegemaakt: de zorgverlener die zich moet excuseren omdat ze alleen met de tablet bezig is en nauwelijks meer aan de patiënt toekomt – ‘Sorry, maar ik moet allemaal lijsten invullen.’

Hier ligt een taak voor innovatieve bedrijven. Ik denk dat we veel meer zouden kunnen leren van andere partijen. Dat is ook nodig, gezien de situatie op de arbeidsmarkt. Het is logisch dat bedrijven zeggen: laat ons meer doen, want zij zijn wel in staat om het op te lossen. Dat commerciële partijen in het gat springen, geeft wel aan dat de sector het zelf niet goed heeft geregeld.

In de coronacrisis vielen de schotten weg. De handen werden gewoon ineengeslagen. Maar zodra de situatie een beetje normaliseert, keert de bureaucratie terug. Het heeft met vertrouwen te maken – ruimte geven en accepteren dat er ook fouten worden gemaakt. De mensen die aan het bed staan, de zorgprofessionals, hebben een cruciale rol in het gezondheidssysteem. Laten we er in ons eigen belang voor zorgen dat ze gemotiveerd en uitgerust zijn.”